تبیین نظری محبت و دوستی در اندیشه اخلاقی ابن مسکویه

Authors

فروزان مصطفی منتقمی

abstract

«محبت و دوستی» یکی از مهم ترین مقوله های اخلاقی و فلسفی است. «محبت» در اندیشه اخلاقی ابن مسکویه عنوان عامی برای بیان استعداد ذاتی بشر جهت ارتباط و همبستگی است. دوستی، رنگ اجتماعی دارد و از فروعات عدالت و برتر از آن شمرده می شود. بهترین معیار در ارزیابی از عالی ترین شکل افعال است. در ایجاد انواع و مراتب این فضیلت بین افراد عواملی مثل لذت، نفع و خیر دخالت دارند که عامل واقعی آن خیر است. از برترین مرتبه محبت با عنوان عشق یاد شده که مخصوص خداوند و حاصل افاضه و القاء الاهی است. اما برای رسیدن به آن مرتبه نباید دست از تمرین و تلاش در کسب فضایل اخلاقی برداشت. نمی توان بدون معرفت به محبت نائل شد و شرط صحت معرفت، تهذیب اخلاق و پاکی از هوای نفس است. محبت الاهی، شریعت و وجود اسوه ها در رشد فضایل اخلاقی و بهبود روابط اجتماعی نقش بسزایی دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین نظری محبت و دوستی در اندیشه اخلاقی ابن‌مسکویه

 «محبت و دوستی» یکی از مهم‌ترین مقوله‌های اخلاقی و فلسفی است. «محبت» در اندیشه اخلاقی ابن‌مسکویه عنوان عامی برای بیان استعداد ذاتی بشر جهت ارتباط و همبستگی است. دوستی، رنگ اجتماعی دارد و از فروعات عدالت و برتر از آن شمرده می‌شود. بهترین معیار در ارزیابی از عالی‌ترین شکل افعال است. در ایجاد انواع و مراتب این فضیلت بین افراد عواملی مثل لذت، نفع و خیر دخالت دارند که عامل واقعی آن خیر است. از برتری...

full text

جایگاه شریعت در اندیشه اخلاقی مسکویه

ابوعلی مسکویه از دانشمندان مهم در تاریخ اندیشه اسلامی است و سامان یافتن اخلاق فلسفی مرهون تلاش های اوست. وجه تمایز او با بسیاری از فیلسوفان و اندیشمندان، مشارکت جدی او در فعالیت های سیاسی و اجتماعی زمان خود است که حضور در عرصه های حکومتی بر اندیشة او مؤثر بوده است؛ تا جایی که مشکل اساسی جوامع و حکومت ها را عدم توجه به تهذیب نفس و اخلاق دانست و به همین دلیل همت خویش را صرف مباحث اخلاقی کرد. این...

full text

طرح رشد اخلاقی در اندیشه أبوعلی مسکویه رازی

هدف: تحلیل و تدوین مبانی و مراحل رشد اخلاقی، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های دانشمندان و پژوهشگران علوم اخلاق، تربیت و روان‌شناسی است. از سوی دیگر، یکی از رسالتهای اصلی دانشگاه اسلامی نیز رشد اخلاقی و معنوی دانشجویان است که امروزه گاهی در فضای علمی دانشگاه به فراموشی سپرده می‌شود. از مهم‌ترین منابع برای تدوین و تحلیل این رشد، آثار اخلاقی است که از تمدن اسلامی در سنّتهای اخلاق فلسفی، عرفانی و غیره بر ...

full text

نظریه فرهنگی ابن مسکویه

اندیشمندان مسلمان در عرصه حکمت عملی، نظریه هایی برای تبیین و تفسیر پدیده های فرهنگی، مطرح نموده اند که قابلیت و ظرفیت فراوانی برای به کار گیری در عرصه علوم اجتماعی دارد. مسکویه اندیشمند ایرانی قرن چهارم و پنجم قمری، از جمله فیلسوفانی است که با رویکردی اخلاقی به بررسی معنا، رذایل، فضایل و ارزش‌های اخلاقی، سنن و تاثیر آن بر کنش‌ متقابل پرداخته است. در این مقاله با روش تحلیلی به دنبال استخراج و تد...

full text

مبانی اخلاق نظری از دیدگاه ابن مسکویه

موضوع پایان نامه مبانی اخلاق نظری از دیدگاه ابن مسکویه است . ابوعلی احمد بن محمدبن یعقوب مسکویه رازی مورخ ، ادیب ، طبیب ، فیلسوف و عالم بزرگ اخلاق قرن 4 و 5 ه و صاحب تالیفات گوناگون است . مهمترین جنبه شخصیت علمی وی توجه به علم اخلاق است . مهمترین کتاب وی در زمینه اخلاق تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق یا طهاره الاعراق است . او در این کتاب و نیز در رساله ترتیب السعادات و منازل العلوم و جاویدان خرد ...

تحلیل و مقایسه آراء اخلاقی ارسطو و ابن مسکویه

چکیده تاریخ تفکر اخلاقی در اسلام دانشمندان و متفکران بزرگی داشته است. اما به نظر می رسد مسکویه مهمترین و تأثیر گذارترین متفکر اخلاقی در جهان اسلام می باشد. وی که تحت تأثیر افلاطون، ارسطو، نو افلاطونیان و فیلسوفان مسلمان پیش از خود از جمله کندی و فارابی و ... بوده بر متفکران پس از خود مثل خواجه نصیر طوسی، غزّالی و ... تأثیرات مهمی گذاشته است. اما آیا نظام اخلاقی مسکویه یک نظام ارسطویی است؟ آی...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های فلسفی کلامی

Publisher: دانشگاه قم

ISSN 9791-1735

volume 13

issue 51 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023